ကိုလိုနီေခတ္ အေဆာင္အအံုေတြ မြမ္းမံမည္

ဓာတ္ပံု ASSOCIATED PRESS

လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရး ႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဦးစီး ဌာန႐ံုး တည္ရွိရာ အေဆာင္အအံုပံု၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႔မွာ ကိုလိုနီေခတ္ ကတည္းက တည္ရွိခဲ့တဲ့ အေဆာက္အဦး တစ္ခ်ိဳ႔ကို ျပဳျပင္မြမး္မံ ၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းသြားေတာ့ စီစဥ္ေနပါတယ္။ ၁၉ ရာစု ႏွစ္ အတြင္း ၿဗိတိသွ် ကိုလိုနီ ဘဝ က်ေရာက္ ခဲ့တဲ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံမွာ ထိုစဥ္တုန္းက ေဆာက္လုပ္ခဲ့တဲ့ ဘာသာေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အေဆာက္အဦး ေတြ သာမက လူေနအိမ္ေတြ ပါ အေျမာက္အျမား က်န္ရွိေနေပမဲ့လည္း ဒါေတြကို တခုတ္တရ ျပဳျပင္မြမ္းမံတာကေတာ့ မရွိခဲ့ဖူးပါဘူး။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ၁၈၈၀ ခုႏွစ္ ၀န္းက်င္ ကတည္း က တည္ေဆာက္ ခဲ့တဲ့ ကိုလိုနီ ေခတ္ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အဦးေဟာင္း ၂၀၀ နီးပါးေလာက္ရွိ ပါတယ္။ အခုအခါမွာ ဒီ အေဆာက္အဦး ေတြကို ျပန္ၿပီးျပဳျပင္ မြမ္းမံေတာ့မယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အဦး ၂၀၀ ထဲက တခ်ိဳ႕ဟာ လက္တေလာ အေျခအေနမွာ ျပန္ၿပီးျပဳျပင္ဖို႔ လိုအပ္ေနခ်ိန္မွာပဲ၊ အေဆာက္အဦး ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား ကိုေတာ့ အစိုးရရံုးေတြ၊ ႏိုင္ငံျခား သံရံုးေတြ၊ ေက်ာင္းေတြ နဲ႔ ဘုရားေက်ာင္းေတြအျဖစ္ အသံုးျပဳ ေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္။

အာရွ နဲ႔ ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြက ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြကို ကုိလိုနီေခတ္ အေဆာက္အဦး ေဟာင္းေတြ ၀ယ္ယူ၊ ျပဳျပင္ေရးမွာ ၀န္ေဆာင္မႈေပးေနတဲ့ Barton Hill ကုမၸဏီရဲ႕ ကိုယ္ စားလွယ္ Jon Park ကေတာ့ အခုလို ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ့္စိတ္ကူးအရေတာ့ ဒီအေဆာက္အဦးေတြက ဟိုတယ္အေရာင္းဆိုင္ခန္းေတြ၊ သီးသန္႔ နားေနခန္း ေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္၊ အဆင့္ျမင့္ လူေနအိမ္ခန္းေတြ လုပ္ဖို႔ သင့္ေလ်ာ္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ အမ်ားႀကီးသံုး လို႔ ရပါေသးတယ္။”

ဒီ ကိုလိုနီေခတ္အေဆာက္အဦးတခ်ိဳ႕ဟာ ဖ်က္စီး ပစ္ခံရမယ့္ အေျခအေနေတြ နဲ႔ ႀကံဳခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ားက ၀ိုင္းၿပီး ကန္႔ကြက္ၾကတဲ့အတြက္ ၿဖိဳခ်ပစ္တဲ့အဆင့္ အထိ မေရာက္ခဲ့ဘူးလို႔ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း တခုျဖစ္တဲ့ Yangon Heritage Trust က ေျပာပါတယ္။

ဒီကိုလိုနီေခတ္ အေဆာက္အဦးေတြကို ဆက္ၿပီးထိန္းသိမ္းထားဖို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္က သက္ဆိုင္ရာ လူႀကီးေတြ နဲ႔ ညွိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ Yangon Heritage Trust အဖြဲ႔ရဲ့႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးဆန္နီညြန္႔သိန္း က ေျပာပါတယ္။

“အဂၤလန္က ဗိသုကာ ပညာရွင္တေယာက္ကို ဖိတ္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ဒီအေဆာက္အဦးေတြကို တိုင္းတာ တာေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ သူ ဒီမွာ ႏွစ္ပတ္ေနၿပီးေတာ့ အေဆာက္ အဦး ေတြကို ေလွ်ာက္ၾကည့္ခဲ့ ပါေသးတယ္။ လတ္တေလာအထိ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အဦး ၁၈၇ လံုးကို ျပဳျပင္ေနပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ ဗလီေက်ာင္းေတြ၊ တရုတ္ဘံု ေက်ာင္းေတြ၊ စာသင္ေက်ာင္းေတြ၊ လူေနအိမ္ေတြ နဲ႔ အစိုးရ အေဆာက္အဦးေတြ ပါပါတယ္။”

ဒီအေဆာက္အဦး ေတြျပဳျပင္ဖို႔ ဘ႑ာေငြ ရွာေဖြေရးကိစၥကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က သေဘာတူၿပီး သားျဖစ္တယ္လို႔ ဦးညႊန္႔သိန္းက ေျပာပါတယ္။

“အေဆာက္အဦးအမ်ားစု ျပဳျပင္ဖို႔ကေတာ့ အဆင္ေျပပါတယ္။ ဖ်က္စီးပစ္စရာမလိုပါဘူး”

အခုအခါမွာေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ နဲ႔ တျခား ဥေရာပႏိုင္ငံ ေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈ တခ်ိဳ႕ ရုပ္သိမ္းေပးဖို႔ စဥ္းစားလာ တာေတြ နဲ႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာၿပီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံလိုသူ ေတြကလည္း အခုလို သမိုင္း၀င္ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္အဦး ေတြ ေပၚမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖို႔ မ်က္စိက် ေနၾကတာပါ။ လတ္တေလာ အေျခအေနမွာ ေတာ့ ဖ်က္စီးပစ္ရမယ့္ အေဆာက္အဦး နဲ႔ ျပန္ၿပီး မြမ္းမံရမယ့္ အေဆာက္အဦး အေရအတြက္ကို အတိအက် မသိရေသးေပမယ့္ ဒီအေဆာက္အဦး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျပန္ၿပီး မြမ္းမံဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ဘီလီယံ နဲ႔ ခ်ီၿပီး ကုန္က်မွာျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။

VOA