မႏၱေလးေဂဇက္ အယ္ဒီတာ့သင္ပုန္း – ၂၀၁၂ ဧျပီလ

လူမ်ိဳးေရးနဲ့ျမန္မာျပည္

တိုးသြားလိုက္ က်ယ္လာလိုက္ျဖင့့္္ ျမန္မာလူမ်ိဳးေရးအေၾကာင္းေဆြးေႏြးၾက တိုက္တြန္းၾကသည္ကို ၾကားေတြ႔ေနရသည္။ ။ ၂၁ရာစုတြင္ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡတို႔သည္ ျငိမ္းခ်မ္းျခင္းႏွင့္ တိုးတက္ေသာႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္တည္ျခင္းအတြက္ ၾကီးစြာေသာ အဟန္ု႔အတားတို႔ျဖစ္သည္ကိုကား သိသာေနၾကမည္ထင္ပါသည္။
ယခုေခတ္တြင္္ ျမန္မာတို႔ကမၻာအႏွံ ့ျဖန္႔က်က္ေနထိုင္ေနၾကကာ ျမန္မာျပည္ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္တို႔တြင္ ႏိုင္ငံတကာအေတြ႔အၾကံဳရင့္က်က္သူ ကမၻာတန္းအဆင့္ေခါင္းေဆာင္ေရာက္ေနခ်ိန္ျဖစ္သျဖင့္ တိုင္းရင္းသား(၁၃၅)မ်ိဳးေနထိုင္ပါသည္ဆိုေသာ ျပည္ေထာင္စုအတြက္ လူမ်ိဳးေရးကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္အသင့္ေလွ်ာ္ဆံုးအခ်ိန္ဟု ဆိုခ်င္သည္။
ျမန္မာတို႔ဘာေတြျဖစ္ခဲ့သည္ ျဖစ္ဖူးသည္တို႔ကို လွမ္းၾကည့္လွ်င္ ေရွ႔ဆက္၍ဘာလုပ္သင့္ၾကသည္ကို ထင္ရွား ျမင္သာပါလိမ့္မည္။

ကုလားျမန္မာအဓိကရုဏ္း

ပုဂံေခတ္၏ ေဆးေရးပန္းခ်ီမ်ားတြင္ ေမွာင္ေသာအေရာင္၊ ျပဴးေသာမ်က္လံုး၊ ျဖဴေသာအေရ။ ေမွးေသာမ်က္၀န္းတို႔ႏွင့္ လူပံုမ်ားလည္း ေတြ႔ရေပသည္။
အာသံကိုျမန္မာတို႔သိမ္းခဲ့သည္။ စစ္တေကာင္း၊မဏိပူရလည္း ရဖူးပါသည္။ ထိုထိုေဒသမွ လူသားတို႔ ျမန္မာျပည္တြင္းဆီ ဥဒဟို၀င္ထြက္သြားလာဖူးၾကပါလိမ့္မည္။ ေသြးေႏွာအမ်ိဳးေရာၾကပါလိမ့္မည္။ သူတို႔သည္ ျမန္မာ့ဘိုးေဘးတို႔ျဖစ္ၾကပါေလ၏။
၁၉-၂၀ရာစုတြင္ အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းသား ခ်စ္တီးတို႔လည္း ျမန္မာ့ေျမတြင္ေသြးေရာေနထိုင္ကာ လူမ်ိဳးေသြးေႏွာအေျခခ်ခဲ့ဖူးသည္။ ျမန္မာတို႔တြင္ အိႏိၵယတိုင္းသားတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈသာမက ဇာတိေသြးတို႔ပင္ေရာေနသည္ကို သိသာပါသည္။
သို႔ေသာ္…
၁၉၃၀ ေမလ ၂၆ ဆိပ္ကမ္းအလုပ္သမား ျပႆနာမွစျပီး ကုလား-ဗမာအဓိကရုဏ္းျဖစ္သည္။
၁၉၃၈ ဇူလိုင္လ ၂၆  တြင္ “ေမာ္လ၀ီႏွင့္ေယာဂီ” စာအုပ္မွ အျငင္းပြားျပီး ကုလား-ဗမာအဓိကရုဏ္းျဖစ္သည္။
၁၉၈၈၏ ႏိုင္ငံေရးရႈပ္ေထြးမႈမွထြက္ေပါက္ရွာ အာရံုလႊဲသည္႔ ဘာသာေရးအေျခခံ အဓိကရုဏ္းမ်ားတို႔သည္ ျမန္မာတို႔၏ ဆြလြယ္ ၾကြလြယ္သည့္ ဓေလ့အက်င့္တို႔အသံုးခ်ခံခဲ့ရသည္ဟု ထင္ဟပ္ျပေနပါေလသည္။

တရုတ္ျမန္မာ အဓိကရုဏ္း

ပ်ဴေခတ္အေၾကာင္းမ်ားကို ဂႏၶာလရာဇ္(စိန္႔)တိုင္းသား(Chinese)တို႔၏ ေရွးမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေတြ႔ၾကရသျဖင့္ အိမ္နီးခ်င္းတို႔ႏွင့္ဆက္ဆံေရးရွည္ၾကာမႈကိုသိႏိုင္ပါမည္။ အေနာ္ရထာမင္းေစာ(၁၀၁၄-၁၀၇၇)လက္ထက္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၁၀၀၀ခန္႔တြင္ ပုဂံျပည္သည္ ကုန္သြယ္မႈဖြံ႔ျဖိဳးခဲ့သည္။  Sino-Indian ၏ ကုန္သြယ္လမ္းေၾကာင္းတခုျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ စိန္႔တိုင္းကုန္သည္တို႔လည္းထြက္၀င္သြားလာ လည္ပါတ္ရင္း ပ်ဴ-ျမန္မာတို႔ႏွင့္အေၾကာင္းပါအေျခခ်သည္တို႔ရွိမည္မွာ ေသခ်ာပါသည္။
နရသီဟပေတ့မင္းလက္ထက္(ေအဒီ-၁၂၈၅)တြင္ကား ပုဂံက်ခဲ့ပါ၏။ ၀င္ေရာက္က်ဳးေက်ာ္ခဲ့သူမ်ားမွာ မြန္ဂို( ဂ်င္ဂစ္ခန္၏ေျမး ကူဗလိုင္ခန္)တပ္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။၊ သိန္းခ်ီေသာ မြန္ဂိုတပ္ၾကီး၏လက္က်န္ မြန္ဂိုလူမ်ိဳးမ်ား ဧရာ၀တီျမစ္တေလွ်ာက္တြင္ ခ်န္ရစ္အေခ်ခ်ေနရစ္ခဲ့မည္မွာ သံသယရွိရန္မလိုပါ။
သို႔ေသာ္…
အဂၤလိပ္လက္ထက္ ၁၉၃၁ခုႏွစ္ဇန္န၀ါရီလ ၂ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ေခါက္ဆြဲဆိုင္စကားမ်ားမႈမွစျပီး တရုတ္-ဗမာ အဓိကရုဏ္းျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္။
၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ ေမာ္စီတံုးရင္ထိုးတံဆိပ္ျပႆနာမွစျပီး တရုတ္-ဗမာ အဓိကရုဏ္းျဖစ္ခဲေသးသည္။
စီးပြားေရး ႏိုင္ငံေရးစနစ္တို႔ေၾကာင့္ေတာက္ေလာင္ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးႏြယ္တူတို႔၏ မီးပြားစ ရန္ပြဲမ်ားအေၾကာင္းျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာႏွင့္ တုိင္းရင္းသားမ်ား( ျပည္တြင္းစစ္)

အဂၤလိပ္အထြက္ ဂ်ပန္အ၀င္တြင္လည္း ျမစ္၀ကြ်န္းေပၚေဒသတြင္ ကရင္-ဗမာသတ္ပြဲျဖစ္ခဲ့ဖူးသည္။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၉) ရက္ေန႔တြင္ ကရင္နီ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရး၊၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၉ ရက္ ေန႔တြင္ မြန္ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရး၊ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ (၃၁) ရက္ေန႔တြင္ ကရင္ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရး၊ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ေမလ (၂၁) ရက္ေန႔မတြင္ သွ်မ္း လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရး၊ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚဝါရီလ (၅)  ရက္ေန႔တြင္ ကခ်င္လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရး တို႔ျဖင့္ လြတ္လပ္ျပီးတိုင္းျပည္ႏုေလး၀ယ္ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံတို႔၏ သိုးမည္းလက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ေရးမ်ား ထပ္ခဲ့သည္။
ပထမျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ၾကီးမွစ၍ အတူတကြစုစည္းထားႏိုင္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးၾကီးမ်ားတို႔သည္ ဤေျမဤေလႏွင့္အတူ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ ႏွစ္ေထာင္ခ်ီယွဥ္တြဲေနခဲ့ၾကျပီးျဖစ္သည္။
ဗမာ့ေနာက္ဆံုးကုန္းေဘာင္မင္းဆက္အင္ပါယာတြင္ ယခုတည္ေနျပီးေျမပံုအတုိင္းပါ၀င္ၾကပါေသာ္လည္း အဂၤလိပ္တို႔ လြတ္လပ္ေရးေပးျပီးေနာက္ တြန္းတြန္းတိုက္တိုက္ကေလး (ထံုးစံအတိုင္း) က်န္ရစ္ေအာင္ထားခဲ့ၾကသည္ဟု ကမၻာ့သမုိင္းျပန္လွန္လွ်င္ျမင္ႏိုင္ပါမည္။
ပထမအဂၤလိပ္-ျမန္မာစစ္မွ ဆံုးရံႈးခဲ့ေသာ ျမန္မာပိုင္နယ္မ်ားအားထည့္တြက္ပါမူ  အဂၤလိပ္လက္မွနယ္ေျမတိုး၍ကားမရ ေလွ်ာ့ေၾကးႏွင့္ျပန္ရခဲ့သည္ဟုသာ ဆိုဖြယ္ရာရွိပါမည္။
မည္သို႔ဆိုေစ…..
ျမန္မာတို႔ရေသာ ေျမပံုသစ္သည္ ရာဇ၀င္ေဟာင္းမွခ်န္ရစ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေပါင္း ၁၃၅မ်ိဳးတို႔၏ ဘိုးဘြားအေမြျဖစ္ေတာ့သည္။

ျမန္မာႏွင့္ဗမာ

ပသဂၤ၀ိေသာဓနီ​က်မ္း၌ အစဥ္အတိုင္း” ျဗဟၼာ၊ ဗရမၼာ၊ ဘရမာ၊ ဘမာ၊ ပရမၼာ၊ ျမန္မာ”ဟု ေရးထားခဲ့ေပရာ” ျမန္မာႏွင့္ ဗမာအတူတူသာ”ဟု ယူဆခ်င္မိပါသည္။

သခင္ဘေသာင္းကမူ “တို႔ဗမာ”ဟူေသာ စကားလံုးစတင္ထီထြင္အသံုးျပဳခဲ့ျပီး တိုင္းရင္းသားအားလံုးကိုကိုယ္စားျပဳသည္ဟု ဆိုထားခဲ့သည္။
ဗမာကို အဂၤလိပ္လို Burman ဟုေခၚေသာမွတ္တမ္းမ်ား ေအဒီ၁၀၀၀၀န္းက်င္ကတည္းကရွိႏွင့္ျပီး ျမန္မာျပည္ကို အဂၤလိပ္တို႔ စတင္အေျခခ်စဥ္ခရစ္ သကၠရာဇ္ ၁၆၀၀ေက်ာ္ တပင္ေရႊထီးမင္းလက္ထက္က ျမန္မာတို႔ကို Burman မ်ားဟု ဆိုခဲ့ၾကပါသည္။
ေနာက္ပိုင္း ကြ်န္ျပဳႏိုင္ေသာအခါတြင္ Burmese ဟုတႏိုင္ငံလံုးကို ႏွိမ္ခ်သံုးစြဲခဲ့ပံုေပၚေလသည္။ -ese Suffix ႏွင့္အဆံုးသတ္ျခင္းတြင္ လူမ်ိဳးႏြယ္တခုကို ႏွိမ္ခ်ျခင္းသေဘာပါေလမည္လားဟု အျခားေသာဥေရာပ မ်ိဳးႏြယ္စုၾကီးအမည္၏ (Suffix)မ်ားႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္ေတြးမိဖူးသည္။  (လက္တင္ဘာသာစကား အဘိဓာန္ကိုရႈ)
မည္သို႔ဆိုေစ Burman မွ Burma > Burmese ဟုေခၚသည္ကိုကား ျငင္းဖြယ္မရွိျမင္မိသည္။
ျမန္မာဟူေသာအမည္မွာမူ ေရွးေက်ာက္စာမ်ား​၌ပါဖူးျပီး တရုတ္မ်ားက (မိယန္င္) ေခၚကာ ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားက “ဖမာ”ဟုေခၚသည္ဟု သိဖူးပါသည္။
သခင္ဘေသာင္း၏ “ဗမာျပည္သည္ တို႔ျပည္၊ ဗမာစာသည္ တုိ႔စာ၊ ဗမာစကားသည္ တုိ႔စကား၊ ဗမာျပည္ကို ခ်စ္ပါ။ ဗမာစာကို ခ်ီးျမႇင့္ပါ၊ ဗမာ စကားကို ေလးစားပါ” ေၾကြးေက်ာ္သံသည္ ဗမာလူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒအတြက္ အဓိက ေသာ့ခ်က္တခုျဖစ္ေနႏိုင္ေလသည္။ အိုင္ယာလန္၏ Sinn Féin မွအေျချပဳေမြးယူလာျခင္းျဖစ္သည္ဟု သခင္ဘေသာင္းက၀န္ခံထားခဲ့၏။
ဗမာကို တိုင္းရင္းသားမ်ားအားလံုးႏွင့္ဆိုင္သေယာင္အဆိုတင္သြင္းခဲ့ျခင္းဟု ယူဆႏိုင္ေကာင္း၏။ သို႔ေသာ္ ထိုသို႔ အတိအက်သတ္မွတ္အမည္ျပဳျခင္းကပင္ အမ်ိဳးသားေရးအင္အားျဖစ္ေစခဲ့ျပီး လြတ္လပ္ေရးအရယူလမ္းေပၚတက္ခဲ့သည္ဟု ဆိုခ်င္ပါသည္။
မည္သို႔ေခၚၾကသတ္မွတ္ၾကသည္ျဖစ္ေစ တိုင္းျပည္အမည္တခါေျပာင္းျခင္းသည္ တိုင္းျပည္၏ ဘ႑ာေငြကို မ်ားစြာျဖဳန္းတီးပစ္ရာေရာက္ျပီး ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ား၏ သင္ရိုးစာအုပ္စာတန္းမ်ားပါ ျပင္ဆင္ရသျဖင့္ ဘီလီယန္ခ်ိီေသာ ေဒၚလာေငြေၾကးကုန္က်မႈျဖစ္ေစသည္ကား အေသအခ်ာပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။

ႏွစ္သစ္ဆႏၵ

ဗမာႏွင့္ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားမ်ား တန္းတူညီမွ်ရွိရမည္။
အကယ္ဆိုမူ ဗမာသည္လည္း တိုင္းရင္းသားတမ်ိဳးသာျဖစ္သည္မဟုတ္ေလာ။
လူမ်ားသျဖင့္ ေရမ်ားေရႏိုင္ မီးမ်ားမီးႏိုင္ရန္အေၾကာင္းမရွိ။ တိုင္းျပည္လူဦးေရ၏ ၃ပံု၂ပံု မွ်ရွိေနေသာ ဗမာတိုင္းရင္းသားတို႔သည္ လူမ်ားစုျဖစ္သည္ဟူ၍ကား က်န္လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားမ်ားက ( ဒီမိုကေရစီစံနစ္အရ ) အသိအမွတ္ျပဳၾကရမည္။
“လူမ်ိဳးေရး”ကို “အစြန္းေရာက္”ၾကရန္လည္းမသင့္ “တြန္းခ် ေဖ်ာက္ဖ်က္ပစ္ရန္လည္း မလို”ပါ။
လူမ်ိဳးေရးမ်ားအေျခခံကာ ေျပာဆိုတိုက္ခိုက္ေနၾကျခင္းသည္ ျပီးဆံုးႏိုင္ျခင္းမရိွိေသာ ပဋိပကၡမ်ားကိုသာ ေမြးပြားၾကီးထြားေစေလသည္။
ျမန္မာတို႔၏သမိုင္းတေလွ်ာက္တြင္ “လြတ္လပ္ျခင္း ညီမွ်ျခင္း ခ်စ္ၾကည္ျခင္း” ေလွ်ာ့နည္းကင္းမဲ့ခဲ့သည္ကို ေတြ႔ႏိုင္လိမ့္မည္။
အမွားရွိလွ်င္အမွန္ရွာသင့္သည္မဟုတ္ပါလား..
အေမရိကျပည္ေထာင္စုတြင္ႏို၀င္ဘာလကုန္ (ၾကာသပေတးေန႔)၌ က်င္းပေလ့ရွိသည့္ ေက်းဇူးေတာ္ေန႔ႏွင့္သေဘာတူေန႔ရက္မ်ိဳးကို ျမန္မာျပည္တြင္(တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚအျပန္အလွန္ အသိအမွတ္ျပဳေက်းဇူးတင္သည့္အေနျဖင့္)ႏွစ္စဥ္သတ္မွတ္က်င္းပသင့္သည္။
လူမ်ိဳးေရးအေနျဖင့္ ကြဲျပဲဆဲရဲမဲသဲၾကရန္  အခ်ိန္ေခတ္ခါမဟုတ္ေတာ့ပါသျဖင့္ ၂၁ရာစုႏွင့္အညီ ျမန္မာျပည္တြင္ Anti Discrimination ( လူမ်ိဳးဘာသာခြဲျခားမႈ ႏွိပ္ကြပ္ေရးဥပေဒ)ျပဌာန္းျပီး လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားကြဲျပားထိုးခြဲသူမ်ားကို ဥပေဒႏွင့္အညီျပင္းထန္စြာအေရးယူသင့္ပါျပီဟု တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္လုိက္ရပါေၾကာင္း။    ။
မွတ္ခ်က္။  ။ ဧျပီလ ၂၀၁၂ မႏၱေလးေဂဇက္တြင္ ပံုႏွိပ္ေဖၚျပထားသည္။